Alexander Malomgré (19) is al van jongs af aan gepassioneerd door molens. Het was dan ook zijn droom om op een dag molenaar te worden. En die droom is nu werkelijkheid. Sinds januari 2022 mag hij officieel zorg dragen voor de Heimolen in Aartselaar. Zijn taak? Bezoekers rondleiden, maar vooral: de molen draaiende houden.
Wanneer je op de Reetsesteenweg in Aartselaar rijdt, zie je de wieken van de Heimolen boven de daken van de huizen uitsteken. De wind houdt zich niet in en neemt de wieken met zich mee. Tussen het geblaas van de wind hoor je ook het gekraak van het vele hout waaruit de molen is opgebouwd.
“Het is de taak van een molenaar om de molen draaiende te houden. Ik heb er net zeilen op gespannen zodat er meer wind kan gevangen worden”, zegt Alexander bezweet maar voldaan. De jonge molenaar houdt de wieken even koest door te trekken aan een dikke koord dat achter het karkas hangt. Het lijkt wel alsof je terug gekatapulteerd wordt naar een vervlogen tijd. De handarbeid die Alexander verricht, is bewonderenswaardig.
We zetten het gesprek met de kersverse molenaar verder in een gezellig lokaaltje onder de molen dat gevuld is met oude foto’s, boeken en een bescheiden toog. “Vroeger was dat hier een café, maar nu mogen we hier geen drank meer verkopen. Het is dus meer een clublokaaltje waar mijn collega Marcel Heirman en ik zitten om koffie te drinken en ons op te warmen.”
Tweejarige opleiding
Hoe simpel het woord molenaar lijkt, zo simpel is het uitvoeren van de ambacht allesbehalve. “Vooraleer je jezelf een gediplomeerd molenaar mag noemen, moet je een opleiding volgen die gemiddeld een tweetal jaar duurt. Die opleiding bestaat afwisselend uit theorie, stage en het bezoeken van molens.”
Advertentie
Alexander geeft toe dat de opleiding bij hem iets makkelijker verliep omdat hij al sinds zijn drie jaar bezig is met molens. “De opleiding wordt niet georganiseerd door een opleidingsinstituut, maar door de werkgroep Levende Molens. Dat is een overkoepelende werkgroep die over heel Vlaanderen molenaars opleidt. Iedereen kan deze opleiding volgen, ongeacht of je er iets mee wil doen. Vaak wordt het ‘uitgestorven’ beroep van molenaar uitgeoefend door gepensioneerden omdat zij vaak op zoek zijn naar iets om bezig zijn. Ik ben trots dat ik nu de ban breek.”
Opgelet voor donkere wolken
De taken van een molenaar zijn volgens Alexander zeer gevarieerd. Bovendien hangt het ook van molen tot molen af welke taken uitgevoerd kunnen worden. In de Heimolen van Aartselaar gaat het hoofzakelijk over klein onderhoud, bezoekers rondleiden en de molen te laten draaien.
“Het is een grote verantwoordelijkheid die je met je meedraagt”, vertelt hij trots. “Ten eerste is het een monument waar je voor moet zorgen en ten tweede gaat het om een gigantische machine die, als je er niet voorzichtig mee omgaat, op hol kan slaan en veel schade kan aanrichten.”
Zo kunnen de wieken van de molen kapot draaien. “De molen staat hier aan een drukke baan. Als er door de wind iets van een wiek loskomt, bestaat de kans dat het een auto of een voetganger raakt. Als molenaar hebben wij de taak om goed na te kijken of de molen nog goed in orde is. Daarnaast moeten we ook voortdurend rekening houden met het weer. Ik zie nu dat er in de verte grijze wolken aankomen, dus ik ga dit in ’t oog houden.”
De ultieme droom
Alexander woont al zijn hele leven in Aartselaar. Toen hij als driejarige speelvogel met zijn grootouders voorbij de molen liep, moest heel de buurt de oren beschermen wanneer de molen niet aan het draaien was. Dat zorgde voor heel wat kabaal uit zijn kleine mond.
Het was ook met zijn grootouders dat hij op een bepaald moment de molen binnenstapte en met de toenmalige molenaar Paul Van Stappen sprak. Die voelde onmiddellijk dat de kleine Alexander gepassioneerd was door de schoonheid van de ambacht.
“Toen Paul gestopt was, heeft de molen hier een tijdje stil gestaan. Ik ben toen mijn passie gaan verderzetten in de molen van Keerbergen. Na mijn examen ben ik hier mee beginnen draaien met de huidige molenaar Marcel Heirman en sinds begin januari ben ik hier vast molenaar. Nu mag ik ook zelfstandig met de molen draaien.”
Een hobby zoals yoga
Hoe graag hij ook wil, toch is het niet mogelijk om van deze passie zijn beroep te maken. Het is eerder een bescheiden groep molenaars die ervan leven, maar toch is het moeilijk om op te boksen tegen de grote meelfabrieken.
Advertentie
“De hoeveelheid werk die je moet verrichten voor je in productie kan gaan, is onhaalbaar. Ik doe het enerzijds als hobby om de erfgoed in stand te houden en anderzijds om de mensen te laten zien hoe zo’n molen werkt. Veel mensen weten dat niet maar een molen is Vlaams erfgoed. De staakmolen is in Vlaanderen ontstaan en ik vind het belangrijk dat men blijft beseffen hoe vroeger het meel van het brood bij de mensen thuis kwam.”
Bij elke slag van de molen lijkt het wel alsof Alexander geniet. “Anderen doen mindfulness of yoga, ik ga naar de molen want dit geeft me rust.”
Wie de molen op de Reetsesteenweg in Aartselaar wil bezoeken, kan er elke even week van de maand op zaterdag en elke oneven week op zondag terecht. Molenaars Alexander of Marcel laten je dan graag kennismaken met hun passie.
